პითაგორას თეორიის თანახმად, 3 უდრის 4-ს

დღიურის ჩანაწერი: 2024 წლის 3 სექტემბერი

გონება ქაოსურ შტორმს გავს, სადაც ფიქრები ისე სწრაფად ქრიან, რომ ხელში ვერაფერს ვიტოვებ, მხოლოდ ფრაგმენტებს — აქა იქ ხმაური და სიგნალი. ეს კარგის ნიშანი ნამდვილად არ არის!

დღეს ქალთა სამართლის აუდიტორია იმგვარი ოპტიმიზმით დავტოვე, როგორიც მხოლოდ მანამდე გეუფლება, სანამ რეალობა შენთვის სილის გაწვნას მოასწრებს. თითქმის დავიჯერე, რომ ადვოკატად დავიწყებდი მუშაობას — ან, უარეს შემთხვევაში, ადვოკატის თანაშემწედ მაინც, რომელიც საბუთებს ალაგებს და ნამდვილი კარიერის მქონე ვიღაცისთვის საზიზღარ ყავას ამზადებს. ამ იმედიანი ილუზიით გაჟღენთილმა პროფესორ პიგუს მივმართე. მისი რეაქცია — მოდი, ზრდილობიანად ვიტყვი, იმედგამაცრუებელი იყო — და ჩემი საეჭვო ცხოვრებისეული არჩევანის არქივში თავით გადავეშვი.

კვალი, რა თქმა უნდა, პანდემიამდე მიდის. ხომ გახსოვთ ის პატარა გლობალური წარმოდგენა? ნახევრად ზომბი-აპოკალიფსი, ნახევრად აბსურდის თეატრი. სანამ კაცობრიობის უმეტესობა სახლებში გამოიკეტა და ისეთი პურის ცხობა ისწავლა, არავის რომ არ მოსწონდა, მე იურიდიულ ფირმაში სიარულს ვაგრძელებდი. ჩვენი „უსაფრთხოების პროტოკოლის“ ვერსია ოფისის პოლიეთილენის ცელოფანში შეფუთვასა და ყოველდღიურად ქიმიური ნისლის შესხურებას გულისხმობდა, სავარაუდოდ, მიკრობების დასახოცად — ან, სულ მცირე, თანამშრომლების ნელ-ნელა გასაგორებლად.

ამასობაში, გარე სამყარო თავის არიდების საბავშვო ბაღად გადაიქცა. სასურსათო მაღაზიების იატაკები ორმეტრიანი დაშორებით დახაზული წრეებით იყო აჭრელებული, რათა ყველას ჩვენი სოციალურად დისტანცირებული ვალსი შეგვესრულებინა და შემთხვევით იდაყვები არ გაგვეკრა ერთმანეთისთვის. საზოგადოებრივ ტრანსპორტში სტიკერები გვახსენებდა, ერთმანეთს არ შევხებოდით — თითქოს პიკის საათის მთავარი ღირსება ოდესმე ეს ყოფილიყოს. ყოველივე ეს მეტად ცივილური იყო, ერთგვარად დისტოპიურ ჭრილში.

და შემდეგ, რა თქმა უნდა, ვაქცინებიც გამოჩნდა. მეცნიერებისა და... მარკეტინგის თვალისმომჭრელი ტრიუმფი. მთელი ქვეყნები ერთმანეთს ეჯიბრებოდნენ იმაში, რაც, რეტროსპექტივაში, ფარმაცევტული პლაცებოს შეიარაღების რბოლა აღმოჩნდა. მეც მორჩილად გავიკეთე ორი აცრა და ახლა, ყოველთვის, როცა მარცხენა მკლავს დიდი ხნით ვწევ, ფანტომური ტკივილით ვჯილდოვდები. ეს კაცობრიობის დიდებულ სამედიცინო კომედიაში ჩემი მოკრძალებული როლის შესანიშნავი სუვენირია.

მაგრამ პანდემიის ყველაზე მომხიბვლელი გვერდითი ეფექტი ფიზიკური კი არა, ადამიანური ქცევა იყო. ზოგი ნარკოტიკებს მიეძალა, სანამ ოჯახები არ დაენგრათ; სხვები ტუალეტის ქაღალდის მთებს აგროვებდნენ, თითქოს დიარეული აპოკალიფსი ყველაზე მოსალოდნელი სცენარი ყოფილიყოს. ამ ყველაფრის შემხედვარემ, საკუთარი ამბოხი მოვაწყვე: სამსახურიდან წამოვედი. თუ სამყაროს შეეძლო გაჩერება, ცხადია, მეც შემეძლო.

აკადემიაში ჩემი გადასვლა დაგეგმილი კი არა, უფრო... გრავიტაციული იყო. როგორც ფარვანა სანთლისკენ, ოღონდ ეს სანთელი უბრალოდ ნელი სიკვდილის განსხვავებული ფორმაა. შთაგონების წყარო? პითაგორა — დიახ, სწორედ ის. ეს კაცი ეგვიპტეში იმგვარი განათლების მისაღებად გაემგზავრა, სახლში რომ ვერ მიიღებდა, ქურუმებთან დაახლოვდა და მათემატიკისა და მისტიკური ნუმეროლოგიის ფუძემდებლური ცოდნით სახლში დაბრუნდა. ეს მეტად პოეტურად მეჩვენა. ნაკლებად პოეტური კი ბავშვობის მეგობრის მტკიცება იყო, რომ პითაგორას თანახმად, სამი უდრის ოთხს. თეორემის საინტერესო გადააზრება და, ალბათ, აკადემიური ცხოვრების იდეალური მეტაფორაა: ლოგიკური, მკაცრი უაზრობა.

ყველაზე მეტად ყოველთვის იმის მეშინოდა, რომ გაუნათლებელი ადვოკატი გავხდებოდი. ხომ იცით, ისეთი ტიპები: პრაქტიკოსი ინტრიგანები, ეშმაკი სასამართლო ტაქტიკოსები, რომლებიც საქმეებს ფანდებით იგებენ, მაგრამ ერთი თეორიული აზრის ჩამოყალიბებაც არ შეუძლიათ. ქართველმა მწერალმა, დავით კლდიაშვილმა, უკვდავყო ისინი და მე მტკიცედ მქონდა გადაწყვეტილი, მათ რიგებს არ შევერთებოდი.

ასეც მოვიქეცი, გავწირე ყველაფერი. ფინანსურად, ემოციურად, სულიერად — მოკლედ, ყველა ძვირად ღირებულ ვალუტაში. ოთხი თუ ხუთი წელი ვემზადებოდი სადოქტორო პროგრამისთვის, მივატოვე პრაქტიკა, 40 საათი ვიმგზავრე ამერიკამდე და ეპიკური პილიგრიმობა მოვაწყვე ჩიკაგოდან ურბანამდე. ახალგაზრდა, გულუბრყვილო და რწმენით სავსე კაცი. ბუნებრივია, აკადემიამ ზუსტად იმავე რეაქციით დამაჯილდოვა, როგორიც დღეს მივიღე: „დიახ, ბატონო!“.

2020 წელს, აკადემიაში რომ მოვედი, განათლება სრული ციფრული აყვავების ფაზაში იყო. პროფესორები ლექციებს პიჟამის შარვლებით კითხულობდნენ, სტუდენტები გაკვეთილებს მცურავი ავატარების სახით ესწრებოდნენ, „ზუმი“ კი მეფედ ეკურთხა. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ვასწავლიდი, სადაც „ასინქრონული სწავლების“ მაგია აღმოვაჩინე. სტუდენტები არასდროს ესწრებოდნენ ლექციებს, არასდროს იყვნენ ჩართულები, მაგრამ სემესტრის ბოლოს ნიშნები რაღაცნაირად მაინც იწერებოდა. ელეგანტური თაღლითობა. აკადემია ნამდვილად ინოვაციების კერაა.

თავს იმ აზრით ვინუგეშებდი, რომ ჩემი მსხვერპლი — წლები პრაქტიკის გარეშე, გადადებული ურთიერთობები, გამოცარიელებული საბანკო ანგარიში — ნამდვილად დაფასდებოდა. ბოლოს და ბოლოს, ჩემს პროფესორს ათი წელი ვიცნობდი. მე აქ ვიყავი, არა როგორც კუბიკებად დაშლილი ციფრული გამოსახულება, არამედ, როგორც სისხლი და ხორცი.

ასე რომ, დღეს, ლექციის შემდეგ მოწვეულმა იურისტმა რომ დაინტერესება გამოთქვა ჩემს დაქირავებაზე — მე, 400 სასამართლო პროცესითა და ათწლიანი გამოცდილებით — უნებურად ვიფიქრე, რომ იქნებ, როგორც იქნა, ეს რაღაცის დასაწყისი იყო. ბოლოს და ბოლოს, ეს სამსახური სწავლის დასაფინანსებლად მჭირდებოდა და არა ცოლის მოსაყვანად. ავჩქარდი, რომ პროფესორ პიგუსთვის მეთქვა, იმედის ნაპერწკალი გამეზიარებინა. ის მწვანე დაფასთან იდგა, ჩემს ხმაზე შემობრუნდა, მე შემომხედა, მერე სტუდენტებს, და ცერემონიული სერიოზულობით წარმოთქვა:

„დიახ, ბატონო!“

მომენტი, რომელიც სხვებმა შეიძლება ჩვეულებრივ ხუმრობად ან სოციალური დისტანცირების შესახებ სპონტანურ ლექციად ჩათვალონ. მაგრამ მე, როგორც მარადიულმა ოპტიმისტმა (ან სულელმა), გადავწყვიტე, ეს პატივისცემის ნიშნად განმეხილა. ბოლოს და ბოლოს, თუ პითაგორას შეეძლო დაემტკიცებინა, რომ სამი ოთხს უდრის, მე ნამდვილად შევძლებ დავამტკიცო, რომ ეს პროგრესია.